۴۰ درصد قنات‌های گناباد خشک شده‌اند؛ دولت کمک چندانی نکرد
نماینده مردم گناباد در مجلس شورای اسلامی گفت: ۱۲۰۰ رشته قنات در شهرستان گناباد شناسایی شده که البته ۴۰ درصد آنها خشک شده است.
به گزارش پایگاه خبری گناباد به نقل از تسنیم، مسئله آب و بحران آب در وضعیت کنونی کشور بسیار حائر اهمیت بوده و تمام مسئولان بارها به آن تأکید کرده‌اند که باید جدی گرفته شود، در واقع با توجه به شرایط بارشی در سطح کشور به نظر می‌رسد در سال جاری بسیار جدی‌تر از گذشته با مسائلی مانند کمبود آب و یا جیره بندی آب مواجه شویم.
این مسئله در خراسان رضوی نمود بیشتری دارد و در حال حاضر بخش وسیعی از استان با خشکسالی دست و پنجه نرم می‌کند و حتی عنوان می‌شود این استان وارد بیستمین سالی شده است که دچار خشکسالی شده است.
بخش زیادی از روستاهای این استان به علت مشکلات مربوط به خشکسالی تخلیه شده و جمعیت ساکن در آنها در حاشیه‌های شهرها جای گرفته‌اند. البته در این میان کمبود زمینه‌های شغلی نیز موثر است اما افرادی که تا پیش از این با کشاورزی معیشت خود را می‌گذارندند باید روی به مشاغل جایگزین بیاورند و یا اینکه الگوی کشت خود را تغییر دهند و البته در هر صورت بحث کمبود آب در این زمینه مسئله اصلی است.
این مشکل در برخی از شهرستان‌های خراسان رضوی بیش از سایر شهرها وجود دارد به طوری که به گفته مسئولان شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی برخی از منابع آبی از شدت برداشت به سنگ بستر رسیده‌اند و یا کیفیت آنها تغییر کرده و آب طعم شور و یا تلخ گرفته است.
گناباد و بجستان جزو شهرستان‌هایی هستند که با خشکسالی روبه‌رو هستند وضعیت کنونی این شهرستان‌ها در این حوزه به چه صورت است و چه اقداماتی را باید با توجه به آغاز فصل گرما برای مواجه نشدن با شرایط حاد در دستور کار قرار داد؟
بنایی: وضعیت خشکسالی این دو شهرستان چندین سال است که ادامه داشته و امسال وارد سال نوزدهم خود شده است، گرچه در بهار شاهد افزایش بارندگی در این شهرستان‌ها بوده‌ایم اما پیش از عید نوروز میزان بارش‌ها بسیار کم بوده و به همین علت مشکلی از خشکسالی رفع نشده و متأسفانه دولت هم کمک زیادی در حوزه مقابله با خشکسالی نکرده است.
موضوعی را برای خسارت کشاورزان پیگیری می‌کردم و به ویژه برخی از محصولات مانند انار، پسته و زعفران آسیب زیادی را در خشکسالی دیدند البته در مورد برخی از محصولات مانند دام و طیور نیز همین اتفاق رخ داده، متأسفانه دولت نتوانسته تسهیلات کم بهره‌ای را برای افراد فراهم کرده و این دسته از کشاورزان همچنان با مشکلات و خسارات مادی خشکسالی سال‌های قبل دست به گریبان هستند.
در خراسان رضوی بیش از ۸۰۰ میلیارد تومان خسارات خشکسالی بوده و جلسات بسیار زیادی مطرح و برگزار شده و توقع این است که استان خراسان رضوی نیز مانند سایر استان‌ها مورد توجه قرار بگیرد و البته هنوز در این زمینه اقدام اجرایی انجام نشده است.
از دیدگاه شما این کم توجهی‌ها به مسئله خشکسالی چه عواقبی ممکن است در پی داشته باشد؟
بنایی: نخستین مورد آن مهاجرت است چرا که بسیاری از روستائیان راه معاشی به غیر از کشاورزی ندارند و ما همین حالا هم در مسئله اشتغال مشکلاتی داریم که باید حل شوند، اگر برای کشاورزان تسهیلاتی در نظر گرفته نشود آنها مهاجرت را به ماندن در روستاها ترجیح می‌دهند و این مسئله خود به خود چالش‌های زیادی را به وجود می‌آورد.
در اختیار قرار دادن تسهیلات کم بهره می‌تواند یکی از مواردی باشد که به افراد به صورت موقت، کمک دهنده بوده و آنها را در روستاها نگاه دارد.معاون اول رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه قول‌هایی را در این مورد به ما داده‌اند که امیدواریم در آینده نزدیک به آنها عمل شود.
شهرستان گناباد از دیرباز در حوزه قنات‌ها نیز بسیار فعال بوده به نحوی که به شهر قنات‌ها نیز معروف است اما گویا قنات‌ها نیز در این شرایط حال و روز خوبی ندارند. در حوزه نوسازی قنوات چه اقداماتی در دست انجام دارید؟
بنایی: در این حوزه امسال ورود بهتری داشته‌ایم، از چندین نهاد مسئله اعتبارات مربوط به آن را پیگیری کرده‌ایم و ممکن است برخی از اتفاقات برای نوسازی و بهسازی قنوات این دو شهرستان رخ دهد.
در دو شهرستان گناباد و بجستان بالغ بر ۱۲۰۰ رشته قنات وجود دارد که این تعداد بالاترین میزان در بین تمام شهرهای کشور است و حدود ۴۰ درصد آنها خشک شده‌اند و احیای آنها نیاز به کمک دولت و مالکان به صورت توأم دارد.
چند روستا در حوزه انتخابیه شما یعنی در گناباد و بجستان به صورت سیار و با تانکر آبرسانی می‌‌شوند؟
بنایی: آمار دقیقی از تعداد آنها ندارم، به علت اینکه برخی از روستاها در تابستان‌ها به روستاهای آبرسانی با تانکر افزوده می‌شود اما در کل برای تأمین آب روستاها در گناباد و بجستان مشکلات زیادی وجود دارد و در این حوزه علاوه بر آب و فاضلاب روستایی خراسان رضوی با مدیریت بحران استان نیز جلساتی برگزار شده تا مشکلات زیادی در تابستان امسال برای آب شرب مردم به وجود نیاید و البته پر واضح است که چالش وجود داشته و مردم نیز باید همکاری‌هایی در حوزه مصرف داشته باشند.
شما فکر می‌کنید مهم‌ترین مسئله در حوزه بحران آب چیست؟ راهکار عملیاتی برون رفت از این بحران چه مواردی هستند؟
بنایی: استفاده درست از منابع آبی نخستین و مهم‌ترین مسئله‌ای است که باید به آن توجه داشت، باید این را در نظر گرفت که علاوه بر دو شهرستان گناباد و بجستان، سایر نقاط کشور هم با کم آبی روبه‌رو هستند، ما هم اکنون برای تأمین آب شهرستان گناباد از ۱۱۰ کیلومتری و برای تأمین آب بجستان از ۳۵ کیلومتری آب را انتقال می‌دهیم که تلفاتی در حوزه آب در آن وجود دارد.بحران ملی آب جدی است و هشدارهایی داده شده که همه بخش‌های جامعه باید به آن توجه کنند.
به مسئله تلفات آب اشاره کردید شما فکر نمی‌کنید که بیشتر از بحران آب مسئله مدیریت منابع آبی وجود دارد که باید به آن رسیدگی کرد؟
بنایی: قطعا مدیریت بحران و البته مدیریت منابع آبی هم در این میان وجود دارد که باید به آنها توجه داشت کارشناسان هم این حرف را می‌زنند که بیش از کمبود منابع آبی به سوءمدیریت در حوزه آب دچار هستیم و ما هم در کمیسیون عمران در مورد آن صحبت‌هایی را انجام داده‌ایم و در مجلس و جلسات غیرعلنی در مورد آن زیاد بحث شده است.
باید این را در نظر داشت که ما توزیع کننده هستیم و اینکه بتوانیم تولیدکننده آب باشیم را هنوز نتوانسته‌ایم به آن ورود داشته باشیم، علاوه بر مسئله فرهنگ سازی درست و سایر مواردی از این دست، باید موضوعاتی مانند تغذیه‌های مصنوعی، آبخیزداری، آبخوان‌داری و سایر مواردی از این قبیل مورد توجه قرار گیرد.
در مورد خراسان رضوی مسئله انتقال آب باید جدی گرفته شود و با توجه به جلساتی که گذاشته شده امسال بودجه‌ای برای آن دیده شده و مطالعات آن هم رو به اتمام است و امید می‌رود که با اجرای این طرح مشکل آب به این استان رفع شود.