روستا ققنوس است

زماني وقتي مي‌خواستند بگويند روستا كجاست؟ مي گفتند آنجا كه همه چيزش مال خودشان است؛ جايي كه اگر سالي يک بار به شهر هم نيايند هم غذاها دارند، هم ميوه، هم لباس و هم فرش.

منطقه خراسان، روستا دنیای است در گوشه‌ای نشسته؛ درجامعه شناسی نخبگان ایرانی هم می گفتند بچه روستایی که لذت الفبا را بفهمد، دانشمند شهر می‌شود .

اما ماجرای روستائیان در دوره‌ای چنان افول کرد که تعریف روستا عوض شد، جایی شد که همه از آن فراری هستند. کمیته امداد آنجا سرش شلوغ شده و آب هم باید برایشان با تانکر ببرند، ناگهان همه نظم سابق فرو ریخت و همه چیز شد یک نوستالژی زیبا.

اما ققنوس در میان این آتشی که همه گیر شده بود دوباره برخواهد خواست. توسعه روستایی اکنون یک علم و یک مسئله در پیشرفت ایران شده است. دوباره از مهاجرت معکوس به روستا صحبت به میان آورده می‌شود و دوباره بودجه برای مشاغل خرد تصویب می‌شود که در خانه‌های روستایی، چرخش بچرخد.

گناباد ما ده‌ها روستای کوچک و بزرگ دارد که زندگی در آن‌ها جاری است، هنوز مراسم عروسی بزرگ گرفته و آئین‌های مذهبی و ملی با دقت اجرا می‌شود. در روستاهای گناباد کسی از کار کردن زیاد نمی‌ترسد و دستان پینه بسته هنوز خاطرخواه دارد.

ابوالقاسم شفیعی عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گناباد از توانائی‌های بالقوه روستائیان می‌گوید، توانائی‌هایی که تنها با مدد خود روستائیان می‌تواند تبدیل به یک فرصت شود.

وی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، با بیان اینکه توانائی‌های بالقوه هر منطقه شامل کشور٬ شهر٬ روستا با منابع انسانی خلاق٬ توانمند و مدیر به فعلیت می‌رسد، گفت: این نوع ظرفیت‌ها و قابلیت‌ها در صورت وجود نیروی انسانی توانمند و مجهز به دانش و مهارت به قابلیتی تبدیل می‌شود که نتیجه آن خلق پول و ثروت و نهایتا ایجاد اشتغال است.

شفیعی به نقش محوری روستاها در تولید ثروت به عنوان یک واحد اقتصادی اشاره و تصریح کرد: در فرایند تبدیل شدن روستاها به یک واحد اقتصادی علاوه بر قابلیت‌های طبیعی هر روستا نیازمند نقش آفرینان هوشمند هستیم و این نقش آفرینان نیز بایستی از روحیه کارآفرینانه برخوردار باشند.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گناباد خاطرنشان کرد: منابع طبیعی موجود در روستاها با روش‌های خلاقانه می‌تواند به فرصت‌های اشتغال و تولید ثروت تبدیل شوند.

وی ادامه داد: یکی از عاملان مؤثر در توسعه روستایی دهیارانی هستند که از طرف مردم اداره روستا را بر عهده می‌گیرند.

شفیعی گفت: نگرش‌های سنتی به نقش دهیاران باعث شده که انتطار ما از دهیار در حد یک شهردار در شهر باشد، درحالی که شرایط روستاهای امروز به گونه‌ای است که دهیاران باید در حد و اندازه یک کارآفرین اجتماعی در روستا ظاهر شوند، به این منظور باید به مهارت‌های کارآفرینانه آشنا شده و ظرفیت‌های خدادادی روستا را با کمک جوانان و مردم و با هدف خلق فرصت‌های شغلی به تولید ثروت و اشتغال تبدیل نمایند.

وی همچنین عنوان کرد: دهیاران توانمند٬ قابلیت استفاده از منابع طبیعی و منابع انسانی نظیر نیروهای کار موجود در روستا را دارند، بر همین اساس با توانمندسازی دهیاران٬ آنان نیز به ضرورت تواناسازی جوانان و افراد جویای کار واقف و قبل از هر اقدامی به آموزش و توانمندسازی آنان خواهند پرداخت.

این فعال فرهنگی عنوان کرد: این افراد توانایی شناسایی فرصت‌های اشتغال و همچنین توانایی راه‌اندازی کسب و کار و از همه مهم تر توانایی خلق بازار برای محصولات محلی را پیدا خواهند کرد.

شفیعی یکی از فرصت‌های پبش روی روستاها را توجه جامعه به محصولات محلی دانست و تأکید کرد: روستاهای ما به‌طور طبیعی از مزیت نسبی و مطلق در تولید محصول محلی برخوردارند، بر همین اساس مدیران روستاها با ایجاد ارزش برای همه ذینفعان و ظرفیت سازی برای تولید این محصولات را آغاز نمایند.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گناباد افزود: ازطرفی صاحبان کسب و کار روستایی و افراد جویای کار را به تولید محصولات تشویق نمایند و اعتبارات اشتغال به تولید این محصولات اختصاص پیدا کند‌ و در نهایت گروهی از جوانان تحصیلکرده با استفاده از فضای مجازی بازاریابی و بازارسازی را بر عهده گیرند.

امین غلامی مندی یکی از فعالان فرهنگی و اجتماعی روستائی نیز در گفت‌وگو با ایسنا، گفت: روستا تداعی کننده زندگی است، تلاشی که هر صبح با صدای طبیعت آغاز می‌شود و در پاکی و صمیمیت ادامه پیدا کرده و با غروب خورشید و رسیدن شب به پایان می‌رسد.

وی اظهار کرد: روستا رگ حیات هر کشوری است، رگ‌هایی که خون تولید در آن جاری بوده و تداوم حیات در روستا تضمینی برای حیات کل کشور است.

این فعال فرهنگی و اجتماعی روستائی افزود: روز ۱۵ مهر از سوی شورای فرهنگ کشور و با هدف ارج نهادن به روستا و فرهنگ روستایی به نام روز روستا و عشایر نام گذاری شده و بر همین اساس معرفی چنین روزی می‌تواند به توسعه و ترویج فرهنگ روستایی کمک شایانی کند.

وی در ادامه گفت: محور قرار دادن توسعه روستا و محرومیت زدایی از زندگی روستایی و عشایری، کمرنگ شدن مرکزگرایی و شهرگرایی را در پی خواهد داشت و ارائه برنامه‌ریزی درست و دادن تسهیلات مناسب و ارزان قیمت، آینده درخشانی را برای این استعدادهای پنهان در کشور ترسیم و روستاها را به کانونی آباد برای تثبیت و افزایش جمعیت روستایی تبدیل خواهد کرد.

غلامی با بیان اینکه متاسفانه در سالیان اخیر به روستائیان آنگونه که می‌بایست توجه شود، نشده است، خاطرنشان کرد: هر چند نظام اسلامی در راستای محرومیت زدایی و ارائه خدمات به مناطق روستایی و عشایری خدمات ارزنده‌ای ارائه داده، اما در راستای توسعه روستایی راهی بس طولانی در پیش دارد.

وی اضافه کرد: ضرورت ایجاد شبکه‌های دسترسی روستائیان به مراکز شهری به ویژه برای فروش محصولات زراعی، دامی و باغی، رفع مشکل کم آبی یا بی آبی، آموزش های لازم به روستائیان و عشایر در خصوص مسائل مرتبط به کشاورزی و دامپروری و مدرن کردن دستگاه‌ها و وسایل مرتبط در جهت پیشرفت این صنایع و تولید محصولات مرغوب، توسعه کتابخانه‌های روستایی و کمک به رفع محرومیت‌های آموزشی آن‌ها، بهبود وضع بهداشت و درمان و اعزام پزشکان عمومی و استفاده از صاحبان علم و دانش و تجربه درحوزه اقتصاد، کارآفرینی و اشتغال مولد جهت ماندگاری بیشتر در روستاها و بررسی مسائل تغذیه‌ای، رفاهی و ورزشی برخورداری از امکانات و وسایل ارتباط جمعی و همچنین توجه به جاذبه‌های تاریخی، هنری، طبیعی و مذهبی هر روستا جهت جذب گردشگران برای توسعه و رشد اقتصادی و ایجاد و حمایت از اقامتگاه‌های بوم گردی همه مسائلی است که برای ماندگاری بیشتر روستائیان و جلوگیری از مهاجرت آن‌ها به شهرها بیش از گذشته باید مورد توجه مسئولان خدمتگزار قرار گیرد.

این فعال فرهنگی و اجتماعی روستائی تأکید کرد: روز روستا نباید تنها یک نام در تقویم و برگزاری بزرگداشت باشد بلکه باید تلنگری برای رسیدگی بیشتر به قشری زحمتکش اما قابل احترام باشد، چراکه ایران اسلامی، بخش زیادی از آبادی اش را مدیون غیرت و تلاش بی دریغ این روستائیان با صفا و ساده دل است.